Akcja Żonkile – upamiętnienie heroizmu i tragedii powstańców getta warszawskiego

Akcja Żonkile w kl. VII ZSP w MalechowieDnia 23 kwietnia 2025r. odbyła się lekcja tematyczna z uczniami kl. VII ZSP w Malechowie z udziałem bibliotekarza Gminnej Biblioteki Publicznej w Malechowie upamiętniająca 82 rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim.

Na wstępie uczniowie dowiedzieli się w jakim celu każdego roku organizowana jest Akcja Żonkile a następnie z czym kojarzeni są Żydzi. Po tym wstępie bibliotekarz ukazał uczniom rozmiar tragedii ludności żydowskiej odizolowanej od reszty mieszkańców Warszawy przez niemieckie władze okupacyjne murami getta, która została skazana na śmierć z powodu głodu, szerzących się chorób lub zastrzelenia na ulicy. Uczniowie dowiedzieli się jak przebiegała masowa eksterminacja mieszkańców getta, którzy ponosili śmierć w obozie zagłady w Treblince. Bibliotekarz opowiedział o rodzącym się w tych warunkach oporze, który zaowocował utworzeniem Żydowskiej Organizacji Bojowej (dowódca: Mordechaj Anielewicz) i Żydowskiego Związku Wojskowego (dowódca: Paweł Frenkel).

Porównując broń i ilość żołnierzy jaką dysponowali Niemcy z liczebnością i uzbrojeniem bojowników oraz walką powstańców w osamotnieniu uczniowie doszli do wniosku, że powstańcy nie mieli praktycznie żadnych szans. Mogli jedynie walczyć o godną śmierć z bronią w ręku. Wiele emocji wzbudziła postawa i heroizm bojowników żydowskich stawiających przez prawie miesiąc godny podziwu opór (19 kwietnia-16 maja 1943r.) uzbrojonym po zęby oddziałom SS, które celem złamania oporu bojowców użyły czołgów, artylerii, miotaczy ognia i ładunków wybuchowych do niszczenia kamienic i likwidacji bunkrów. Słabe uzbrojenie, niewielka ilość amunicji, osamotnienie w walce i bezwzględne metody esesmanów złamały opór bojowników getta przez co powstanie upadło. Tragicznym finałem było zbiorowe samobójstwo członków sztabu ŻOB z Mordechajem Anielewiczem w wykrytym przez Niemców bunkrze 8 maja przy ulicy Miłej 18. Podczas zajęć uczniowie pracowali także z mapka powstania w getcie warszawskim oraz obejrzeli film animowany produkcji Muzeum POLIN „PJM Zdążyć przed Panem Bogiem” ukazujący sylwetkę Marka Edelmana – dowódcy jednego z walczących oddziałów i ostatniego dowódcy ŻOB, który z nielicznymi ocalałymi powstańcami zdołał wydostać się kanałami z płonącego getta.