Gminna Biblioteka Publiczna w Malechowie wzięła w tym roku udział w społeczno-edukacyjnej Akcji Żonkile, żeby uczcić w ten sposób pamięć bohaterów getta warszawskiego.
Żonkile są nie tylko symboliką radości, szczęścia i odrodzenia, ale i szacunku oraz zbiorowej pamięci. Żółte żonkile przypominają też z racji sześciu płatków ważny żydowski symbol – sześcioramienną Gwiazdę Dawida. Związane są nierozerwalnie z postacią Marka Edelmana – ostatniego przywódcy Żydowskiej Organizacji Bojowej, który w każdą rocznicę powstania dostawał te kwiaty od anonimowej osoby a później zaczął je składać pod pomnikiem bohaterów getta.
Dnia 19 kwietnia 1943r. wybuchło powstanie w getcie warszawskim, które trwało do 16 maja. Był to największy zryw zbrojny Żydów podczas II wojny światowej mający miejsce w okupowanej Warszawie a zarazem akt determinacji bojowników Żydowskiego Związku Wojskowego (ŻZW) i Żydowskiej Organizacji Bojowej (ŻOB), którzy nie mając szans na zwycięstwo postanowili walczyć i godnie zginąć z bronią w ręku, niż dać się zaprowadzić przez Niemców „jak owce na rzeź”. Stanęli do walki w imię wolności, solidarności z Polakami, godności i honoru człowieka, czego symbolem były wywieszone dwie flagi – żydowska i polska.
Słabo uzbrojeni powstańcy w sile 1000-1500 bojowników, strzelając z górnych pięter potrafili w pierwszym dniu walki odeprzeć uzbrojonych po zęby esesmanów (ok. 2000 żołnierzy) zadając im straty w ludziach i sprzęcie. Na rozkaz generała SS Jürgena Stroopa Niemcy przystąpili do burzenia i wysadzania poszczególnych kamienic przy użyciu artylerii, miotaczy ognia i ładunków wybuchowych łamiąc w ten sposób opór bojowników, zmuszając ukrywających się w bunkrach i na piętrach cywilów do poddania się lub popełnienia samobójstwa. Dnia 9 maja w bunkrze przy ulicy Miłej 18 popełnił samobójstwo dowódca powstania – Mordechaj Anielewicz wraz ze sztabem. Tylko nieliczni bojownicy – m.in. ostatni dowódca powstania Marek Edelman przedostali się kanałami poza mury getta. W walce zginęło lub zostało ujętych ponad 56 tys. powstańców i cywilów (zostali rozstrzelani na miejscu lub wywiezieni do Treblinki i obozów pracy, gdzie później zginęli).
Dnia 16 maja 1943r. Jürgen Stroop osobiście wysadził w powietrze Wielką Synagogę, co było symbolem upadku powstania.
