Józef Wybicki urodził się 29 września 1747r. w Będominie na Kaszubach a zmarł 10 marca 1822r. w Manieczkach w Wielkopolsce.
Jest powszechnie znany Polakom jako twórca słynnej pieśni patriotycznej „Jeszcze Polska nie zginęła” (popularny „Mazurek Dąbrowskiego”), która stała się w 1927r. polskim hymnem państwowym.
Niemniej to postać niezwykła. Pochodził ze średniozamożnej szlachty herbu Rogala. Już w trakcie nauki w kolegium jezuickim młody, pełen temperamentu Wybicki zaprotestował przeciwko brutalnemu traktowaniu uczniów a po opuszczeniu szkoły rozpoczął naukę prawa. Jako ceniony i szanowany w kręgu prostego ludu prawnik, został poparty przez Czartoryskich i w wieku 17 lat wszedł w świat polityki – wziął udział w elekcji ostatniego króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.
Otworzyło mu to furtkę do dalszej kariery. Będąc gorącym patriotą, Wybicki jako poseł, na sejmie w 1768r. odważnie potępił politykę Rosjan mieszania się w wewnętrzne sprawy Polski i zaprotestował przeciwko zastraszaniu i uwięzieniu przez nich posłów. Ten protest odbił się szerokim echem w Warszawie przynosząc młodemu posłowi sławę a sam Wybicki musiał uciekać i ukrywać się przed prześladowcami aż w Karpatach. Podczas konfederacji barskiej wymierzonej w Rosję i króla, zaangażował się w walkę o niepodległość kraju. Jako emisariusz, jeździł z poufnymi misjami do krajów europejskich, zabiegając o pomoc dla powstańców. Za pośrednictwem generałowej, hrabiny Marianny Skórzewskiej próbował bezskutecznie pozyskać króla Prus Fryderyka II. Rozsyłał również odezwy w kraju nawołujące do walki. Wkrótce przeniósł się na studia do Lejdy w Holandii celem uzupełnienia i poszerzenia wiedzy.
Po klęsce konfederatów i I rozbiorze Polski powrócił do kraju. Ciężko przeżył śmierć pierwszej żony a później matki. Jednak nie zrezygnował z życia politycznego stając się wkrótce królewskim szambelanem. Opracował „Zbiór praw sądowych”, a w „Listach patriotycznych” oraz w sztukach teatralnych spopularyzował hasła postępowe m.in. zamianę pańszczyzny na czynsz krytykując negatywne przejawy życia społecznego w kraju. Niestety projekt Wybickiego nie został przyjęty przez sejm ze względu na opór szlachty. Wybicki ożenił się ponownie, osiadając w Manieczkach w Wielkopolsce. Zakupił też wsie Psarskie, Przylepki i Boreczek oraz założył Brodnickie Holendry i Esterpole (na cześć swojej drugiej żony Estery). Sprzedając majątek w Będominie, kolejne lata spędził na gospodarce, zajmując się rodziną oraz twórczością literacką. Przygotował projekt Kodeksu Stanisława Augusta (prawo cywilne, karne i procesowe), które również zostało odrzucone. Został też członkiem stojącego na straży Konstytucji 3 maja Zgromadzenia Przyjaciół Konstytucji Rządowej. W tym czasie Wybicki opuścił gospodarstwo, przenosząc się do Warszawy. Po II rozbiorze pozostał w kraju będąc członkiem spisku emigracyjnego. Otrzymał Order Świętego Stanisława.
W 1794r. wziął udział w powstaniu kościuszkowskim pełniąc funkcje administracyjne awansując na generała-majora ziemiańskiego milicji pomorskiej. Dzięki płomiennej mowie Wybicki stanął w obronie gen. Jana Henryka Dąbrowskiego posądzonego o zdradę ratując go przed śmiercią. W czasie powstania w Wielkopolsce Wybicki doprowadził do pogodzenia się zwaśnionych generałów Madalińskiego z Dąbrowskim.
Po klęsce powstania kościuszkowskiego Wybicki wyemigrował do Francji, gdzie ściągnął swego przyjaciela Dąbrowskiego i sfinansował jego pobyt. Pomógł mu w utworzeniu Legionów Polskich na obczyźnie we Włoszech. Józef Wybicki będąc pod wrażeniem polskich mundurów, polskiej mowy, defilad i patriotycznej postawy napisał w lipcu 1797r. w Reggio (Lombardia) słynną „Pieśń Legionów Polskich we Włoszech” znaną jako „Mazurek Dąbrowskiego” (późniejszy hymn narodowy). Pieśń ta, posiadając w sobie siłę i moc, wyrażała nadzieję na powrót do kraju. Stała się z miejsca niezwykle popularna wśród legionistów, podbiła ich serca przez co chętnie ją śpiewali.
Przez ten czas Wybicki sprawował opiekę nad legionistami a z Tadeuszem Kościuszką bezskutecznie zabiegał u Napoleona o rozpatrzenie sprawy niepodległości Polski. Osiadł czasowo we Wrocławiu i Dreźnie oraz spotkał się z rodziną po 12 latach nieobecności.
W 1806r. kiedy wojska Napoleona zbliżały się do ziem zaboru pruskiego Wybicki wydał odezwę wzywającą Wielkopolan do powstania, która zakończyła się sukcesem. Przyczynił się w dużej mierze do utworzenia Księstwa Warszawskiego w 1807, której był sprawnym administratorem. W czasie wojny z Austriakami (1809) zorganizował obronę Wielkopolski. Dzięki temu został doceniony przez Napoleona, który zwrócił mu z rąk pruskich utracone wsie w Wielkopolsce oraz odznaczył złotym krzyżem Orderu Legii Honorowej. Otrzymał również Order Orła Białego i godność senatora-wojewody ze stałą pensją.
Po upadku Napoleona był współtwórcą Królestwa Polskiego zostając senatorem-wojewodą oraz prezesem Sądu Najwyższego do momentu swojej dymisji w 1821r.
Po kilku miesiącach 74-letni Wybicki zmarł. Jego szczątki pochowano w Krypcie Zasłużonych Wielkopolan kościoła św. Wojciecha w Poznaniu.
